Categorie Assertiviteit

Iedereen maakt het wel eens mee: een conflict. Soms nodig en soms totaal niet. Het gedrag tijdens een conflict kan in twee uitersten onderverdeeld worden:

Niet zeggen wat je eigenlijk vind en bijna geen woorden uitbrengen
Brutaal en agressief zijn en alles in de schoot van een ander werpen.

Assertief zijn zit tussen deze twee polen in. Het houd in dat je voor jezelf opkomt maar niet de ander dwingt jouw standpunt over te nemen. Je ziet wel in dat er een probleem is maar probeert dit met een ander bespreekbaar te maken zodat je samen tot een oplossing kunt komen. Je ziet zelfs in dat deze oplossing voor beide partijen aanvaardbaar dient te zijn en bent actief op zoek naar een goed compromis.

De eerste stap is natuurlijk aangeven waar je het niet mee eens bent en uitspreken welke gevoelens je daar bij hebt. Je kunt bijvoorbeeld heel rustig je uitleg beginnen met: het stoort me dat, ik vind het vervelend dat of het irriteert me dat. Op deze manier spreek je je gevoelens ten gevolge van een situatie uit. Hierna kun je uitleggen welk gedrag van de ander jou precies stoort. Dit dient beschrijvend te gebeuren en niet beschuldigend. Dit is voor velen een moeilijke opgave maar het bepaalt vaak wel de koers die het gesprek op zal gaan. Probeer hierbij duidelijk en helder te formuleren.

Benoem hierna de gevolgen voor jou persoonlijk van het gedrag va een ander, zodat de ander begrijpt wat je voor probleem je bij dat gedrag ondervindt en leg uit hoe je wilt dat de ander zich gedraagt of aan dient te passen. Onderhandel hierna hoe je tot een oplossing kunt komen en luister naar de ander. Deze heeft namelijk ook redenen voor zijn gedrag.

Deze bovengenoemde stappen zijn natuurlijk een richtlijn. Experimenteer hiermee en kijk in welke situatie je de stappen kunt toepassen. Soms kun je een andere volgorde hanteren of zelfs bepaalde stappen overslaan. Soms zal de ander zelfs niet bereid zijn te overleggen en proberen zij alleen maar dwingend hun zin door te drukken.  Dan wordt het een stuk lastiger. Probeer op zulke momenten rustig te blijven of desnoods stappen te herhalen.

Als je lekker aan het werk bent en gestoord wordt door een telefoontje of een collega die iets te vragen heeft is dat niet altijd even welkom. Als je net lekker bezig bent kan een onderbreking zelfs cruciaal zijn voor de voortgang van je werk.

Tijd Hoe kun je hiermee omgaan? Je kunt hier bijvoorbeeld een heel duidelijk antwoord geven waardoor je snel weer verder kunt met de taak waar je mee bezig was. Je kunt gewoon nee zeggen en zeggen dat je ven druk bent, geef aan wanneer je wel tijd hebt en plan dit in. Je kunt de beller op een bepaald tijdschrift terugbellen of je collega vragen op een bepaald tijdstip nog eens met hetzelfde probleem te komen. Geef van tevoren ook aan hoeveel tijd je dan beschikbaar hebt, dit schept duidelijkheid en zorgt er voor dat je je niet schuldig voelt als je vindt dat dit uiteindelijk toch te veel tijd vergt.

Natuurlijk vergt dit assertief gedrag, wat niet iedereen zomaar kan. Maar op deze manier kun je wel veel tijd besparen en jezelf focussen op zaken die voor jou belangrijk zijn. Als je niet gewend bent om ergens nee op te zeggen is het mogelijk dat je op den duur te veel stress krijgt. Denk dus eens aan jezelf!

Probeer de DESC-methode toe te passen als je moeite hebt met nee zeggen. Op deze manier heb je controle. DESC staat voor:

D: Describe. Beschrijf de situatie met feiten.

E: Express: Zeg wat je hierbij voelt

S: Specify: Geef aan wat je zou willen dat er gebeurt

C: Consequences: Beschrijf de uitkomst, een oplossing voor dit probleem

Door deze methode goed door te voeren leer je te zeggen wat je wilt en kom je niet onredelijk over. Hou er wel rekening mee dat de ander ook moet wennen aan jouw verandering. Ook de omgeving zal aan je gedrag moeten wennen, maar zo leren zij wel hun grenzen kennen.

Assertiviteitstraining solliciteren Assertiviteit heeft te maken met initiatief nemen, uitdrukkingsvaardigheid, grenzen stellen, prioriteiten stellen en daarmee dus krachtig overkomen. Tijdens een sollicitatiegesprek kun je overkomen hoe jij zelf wilt, de lange termijn daarentegen kan naderhand dus tegenvallen als je eigenlijk helemaal niet zo assertief bent als dat je functie van je verlangt. Veel mensen hebben hier problemen mee. Word je dus wel uitgenodigd om op gesprek te komen en dan vervolgens afgewezen omdat je niet assertief genoeg bent? Dan zijn er twee dingen te doen: of je gaat werken aan je assertiviteit of je gaat op ander soort functies reageren.

Bij  administratieve functies heb je vaak geen overdreven assertiviteit nodig, maar zitten er commerciële werkzaamheden bij wordt het al weer wat lastiger. Je anders voordoen dan je bent, zal nooit werken. Je kunt wel kijken of een assertiviteitstraining iets voor je is.

Je kunt bij je sollicitatie ook altijd aangeven dat je nooit haantje de voorste zult zijn of degene zal zijn die nieuwe klanten binnenbrengt. Je kunt echter wel aangeven dat je het werken achter de schermen wel leuk vindt. Hierbij kun je denken aan het maken van presentaties, het aandragen van nieuwe ideeën en ander goed ondersteunend werk. Laat tijdens je sollicitatie wel zien dat je interesse hebt in het bedrijf en laat blijken dat je je heir in verdiept hebt. Geforceerd assertief zijn komt ook niet goed over.

Kwaad worden op het werk kan iedereen overkomen, een hoge werkdruk, verschrikkelijke collega of onuitstaanbare baas kan er voor zorgen dat je het even helemaal gehad hebt met alles en iedereen op de werkvloer.

Assertiviteit werkMet onderstaande tips moet het lukken om de kalmte te bewaren en niet uit je slof te schieten. Hoewel frustraties op het werk heel normaal zijn vind men vaak een manier om hier mee om te gaan. Toch kan het natuurlijk zo zijn dat u een grens heeft bereikt en min of meer op ontploffen staat en een ander eens goed de waarheid zou willen vertellen. Als u dit doet op het moment dat u echt kwaad bent dan zal dat niet bepaald gewaardeerd worden. Het zal als onprofessioneel en overdreven kunnen worden opgevat en daarom is het belangrijk wat kalmte terug te vinden voordat u gaat bespreken wat uw problemen zijn.

Slaap er een nachtje over!  Vaak zit je op het werk in een soort spiraal. Ieder mailtje, gesprek of gebeurtenis vergt uw aandacht. Dit kan zich in de loop van de werkdag zo opstapelen dat je het niet meer ziet zitten. Slaap hier dan eens een nachtje over, de dag erna zal je weer met een frisse start kunnen  beginnen en de dingen oppakken die je gisteren niet meer zag zitten.

Ga een luchtje scheppen! Als u het idee hebt dat de boel ieder moment kan escaleren is het slim om even weg te lopen en een frisse neus te halen. Dit haalt je even uit de situatie weg en zorgt ervoor dat uw woede wat we kan zakken. Tevens geeft het even tijd om de situatie te overdenken.

Toon respect naar de ander toe. Ga niet schelden en neem geen grof taalgebruik in de mond. Als je respect toont voor een ander krijg je dit namelijk ook terug. Behandel een altijd zoals je zelf ook behandeld wilt worden. Dit klinkt logisch maar wordt vaak vergeten!

Denk positief. Als u op ontploffen staat voelt alles negatief. Denk dus aan iets leuks om even een positief gevoel te krijgen.

Dram niet door! In het heetst van de strijd is het natuurlijk aanlokkelijk om toch het laatste woord te krijgen en vooral niet te luisteren naar de tegenargumenten. Beter is het om bij een discussie deze even te laten voor wat hij is en op deze manier een escalatie te vermijden. Pak het gesprek wat later terug op als beide partijen wat gekalmeerd zijn.

Binnen assertiviteit kunnen we vier communicatiestijlen onderscheiden:

Passief persoon

Een passief persoon wilt graag elke vorm van conflict vermijden. Ze zijn bang anderen tegen zich in het harnas te jagen en zal dus zijn mening vaak voor zich houden. Dit wordt ook wel de verlies-win-situatie genoemd. Zij voelen vaak onmacht en spijt en bevinden zich vaak in een slachtofferrol. Het belang van anderen wordt boven die van henzelf gesteld en zij zijn bang voor hun mening uit te komen omdat ze denken dat mensen zich tegen hen zullen keren. Zij hebben vaak een laag zelfbeeld en hebben geen eigen doelen.

Agressief persoon

Een agressief persoon zorgt in tegenstelling tot een passief persoon voor een win-verlies situatie. Nadelig is dat een agressief persoon weinig inlevingsvermogen heeft en zijn eigen doelen boven die van een ander stelt. Hij probeert zijn doel te bereiken door middel van druk en intimidatie en is hierbij vaak respectvol en kwetsend. Macht en controle over de ander blijkt voor hen de enige garantie op geluk.

Passief-agressief persoon

Een passief-agressief persoon combineert de twee hierboven genoemde stijlen. Hij is met opzet indirect, vergeetachtig en inefficiënt. Hij kropt veel op en dit kan er ineens uit komen. Een ander persoon kan hem niet goed inschatten. In plaats van te praten over zijn gedachten of gevoelens uit hij zich op andere manieren. Zo zal het onvriendelijk zijn zonder uit te leggen waarom , roddelen, en dingen uitstellen als afstraffing.

Assertief persoon

Een assertief persoon is erg direct en is uit op een win-win situatie. Hij vind een goede balans tussen het kijken naar zijn eigen doel en naar die van een ander. Hij is duidelijk over zijn gedachten en gevoelens en laat deze op een eerlijke en gepaste wijze overkomen op een ander.

Assertiviteit Vaak zeg je sorry terwijl je eigenlijk niets verkeerd hebt gedaan en soms zeg je ja terwijl je eigenlijk nee zou willen zeggen. Ook situaties waarvan je achteraf denkt: had ik maar gewoon iets gezegd passeren regelmatig de revue als je weinig assertief bent. Maar wat is assertiviteit nu eigenlijk en hoe komt het dat niet iedereen hetzelfde is?

Als je adequaat assertief reageert dan kom je op voor je eigen mening en standpunten zonder dat je je gesprekspartners agressief benadert. Vaak is dit voor verlegen en introverte mensen een erg moeilijke opgave, zij blijven het liefste op de achtergrond en willen zoveel mogelijk conflicten te vermijden.

Je kunt zeggen dat assertiviteit betekent dat je een balans vindt tussen het behartigen van je eigen belangen en het rekening houden met de belangen van een ander. Wie teveel rekening houd met de ander en minder met de eigen belangen wordt sub assertief genoemd en als je teveel naar je eigen belangen kijkt in plaats van ook naar die van een ander te kijken ben je agressief.

Als je iets niet durft te zeggen wat je eigenlijk wel zou willen ben je sub assertief. Je laat je leiden door de gedachten als: ‘’Misschien wordt hij/zij wel boos als ik nee zeg’’ ‘’Anderen doen het ook dus ik kan het niet maken het niet te doen’’. Doordat je zo reageert geef je je eigen grenzen niet aan en voel je je het slachtoffer. Daardoor kom je ook met jezelf in de problemen omdat je jezelf niet goed voelt. Door vastberaden en vriendelijk een verzoek te weigeren, is de kans groot dat de ander zich jouw reactie zal aantrekken en hier in de toekomst ook wat mee kan.

Assertiviteit Bij assertiviteit spreekt lichaamstaal een erg belangrijk rol. Het is daarom verstandig om een goede assertiviteitstraining te volgen waarin je leert hoe je jezelf moet opstellen. Voor degenen die graag wat meer willen weten over de rol van lichaamshouding bij assertiviteit kun je hier wat informatie lezen over lichaamstaal en assertiviteit.

Het is niet genoeg om alleen te weten  woorden je moet gebruiken om iemand de waarheid te zeggen. Je kunt je mening duidelijker over laten komen door middel van je lichaamstaal. Je komt namelijk niet sterk over als jij je mening meedeelt met neerslaande ogen, een hand voor je mond en met zachte stem. Als je assertief wilt zijn dien je dan ook een overtuigende houding aan te nemen.

Staan is beter dan zitten en rechtop staan is staan met de schouders naar achteren en je hoofd wat opgeheven. Op deze manier kom je sterk en gedecideerd over. Als je het gewicht gelijkmatig verdeeld over je benen kun je wiebelen voorkomen, dit ziet er onrustig en zenuwachtig uit. Met de armen over elkaar staan komt over alsof je je moet verdedigen en je jezelf aangevallen voelt, het is dus beter met je handen woorden kracht bij te zetten maar let hierbij dan ook op dat je niet teveel met je handen beweegt.

Het woord agressiviteit wordt vaak verward met assertiviteit. Assertiviteit wordt over het algemeen vaak gezien als een positieve eigenschap, waarbij agressie normaal gesproken als negatief wordt gezien. Agressie en assertiviteit
Mensen die assertief zijn komen op voor zichzelf en hebben eigen waarden, maar kunnen hierbij een goede balans vinden waardoor ze anderen niet tot last zijn en dus geen agressie gebruiken.
Mensen die agressief zijn, zijn overheersend en dwingend en hebben vaak weinig respect voor de waarden van anderen.
Het assertief zijn is niet voor iedereen van nature weggelegd. Sommige mensen vinden het erg moeilijk om voor zichzelf op te komen in lastige situaties, en weerhouden zich ervan om het conflict aan te gaan. Deze mensen houden vaak hun mond of weten juist niet goed hoe ze moeten reageren waardoor ze wel eens agressief over kunnen komen.
Met een assertiviteitstraining kunnen mensen leren om te gaan met lastige situaties of juist hoe te reageren op bepaalde situaties van het dagelijks leven. Mensen leren hierbij om zichzelf niet te verschuilen maar om juist jezelf te uiten maar daarbij rekening houdend met de waardes van de gesprekspartner(s). Een assertiviteitstraining kan ervoor zorgen dat je leven een stuk minder stressvol is, met minder conflicten en daarmee een stuk lichter.